CBCD và Stablecoin: Cạnh tranh hay bổ sung cho nhau?

Nội Dung Bài Viết

Công nghệ tài chính phát triển nhanh chóng, mở ra một kỷ nguyên mới cho thanh toán và thương mại toàn cầu. Trong đó, tiền kỹ thuật số ngân hàng trung ương (CBDC) và Stablecoin xuất hiện như hai giải pháp quan trọng nhưng lại mang định hướng khác nhau. Stablecoin do tổ chức tư nhân phát hành, chiếm phần lớn thanh khoản trong giao dịch tiền số và thường neo vào USD hoặc EUR. Ngược lại, CBDC do ngân hàng trung ương ban hành, gắn liền với nội tệ và nhằm đảm bảo chủ quyền tiền tệ quốc gia.

CBCD và Stablecoin sẽ cạnh tranh hay bổ sung cho nhau?

Theo báo cáo của Viện Tài Chính Quốc tế (IIF), có hơn 130 quốc gia đang nghiên cứu hoặc thử nghiệm CBDC, mặc dù Stablecoin như USDT và USDC đã trở thành “xương sống” của dòng tiền xuyên biên giới. Liệu CBDC và Stablecoin sẽ bổ sung cho nhau trong định hướng tài chính số hay trở thành “đối thủ” cạnh tranh gay gắt để giành thị phần.

Khái niệm và đặc điểm cơ bản

CBDC do ngân hàng trung ương phát hành, gắn liền với nội tệ. Loại hình này xuất hiện nhằm hiện đại hóa hệ thống thanh toán, kiểm soát tiền tệ và giảm rủi ro trong việc tư nhân hóa dòng tiền.

Stablecoin được doanh nghiệp tư nhân phát hành. Giá trị loại hình này thường neo vào USD, EUR hoặc tài sản dự trữ khác. Nhờ vào sự ổn định đã giúp Stablecoin trở thành công cụ phổ biến trong thanh toán và giao dịch xuyên quốc gia.

CBDC và Stablecoin đều có giá trị ổn định, hỗ trợ thanh toán tức thì với chi phí thấp. Tuy nhiên, sự khác biệt của hai loại hình này nằm ở chủ thể phát hành, mục tiêu và mức độ đảm bảo pháp lý. CBDC là một sản phẩm được phát hành bởi nhà nước, nhằm bảo vệ chủ quyền tiền tệ. Trong khi Stablecoin có nguồn gốc từ doanh nghiệp tư nhân, phục vụ mục đích thương mại hóa. CBDC được đảm bảo bởi cơ sở pháp lý chặt chẽ, còn Stablecoin phụ thuộc vào độ uy tín của tổ chức phát hành và khả năng dự trữ.

Stablecoin có do doanh nghiệp tư nhân phát hành và phụ thuộc vào độ uy tín của tổ chức đó

Khi CBDC và Stablecoin cạnh tranh

Stablecoin sẽ bị siết chặt hoạt động nếu các quốc gia đều áp dụng rộng rãi CBDC. Nhà nước kiểm soát chặt chẽ để tránh tình trạng “đô la hóa” bởi stablecoin. Ngược lại, chính sách tiền tệ ở các quốc gia đang phát triển có nguy cơ mất hiệu lực khi Stablecoin ngày càng phổ biến.

Nếu dùng hai loại tài sản này ở phân khúc khác nhau, chúng có thể cùng tồn tại. Thực tế cho thấy CBDC phù hợp cho thanh khoản nội địa, trợ cấp xã hội và chi tiêu công. Stablecoin hoạt động mạnh trong lĩnh vực kiều hối, thương mại xuyên biên giới và tài chính phi tập trung (DeFi).

Thị trường crypto luôn biến động, theo dõi giá eth mới nhất cũng là yếu tố giúp các nhà đầu tư đánh giá được xu hướng dòng tiền. Những biến động này khiến việc quản lý và lựa chọn đầu tư vào Stablecoin trở nên quan trọng hơn bao giờ hết.

Cơ hội và thách thức với Việt Nam

Việt Nam thuộc nhóm quốc gia nhận kiều hối hàng đầu thế giới. Vì vậy, Stablecoin có nhiều tiềm năng được ứng dụng rộng rãi. Đồng thời, Chính phủ đang tiến hành nghiên cứu triển khai CBDC trong khuôn khổ sandbox. Tuy nhiên, cơ hội luôn đi kèm với thách thức. Khi người dùng chuộng Stablecoin thay cho VND có thể gây ảnh hưởng đến chính sách tiền tệ. Ngoài ra, vấn nạn rửa tiền và hạn chế hạ tầng công nghệ là một vấn đề đáng lưu tâm.

Chính sách tiền tệ bị ảnh hưởng khi người dùng chuộng Stablecoin hơn VND

Định hướng và khuyến nghị

Để đánh giá tác động thực tiễn, Việt Nam cần thử nghiệm nhiều mô hình sandbox. Nhà nước có thể xem xét áp dụng quy định dự trữ bắt buộc 1:1 đối với Stablecoin gắn liền với tiền pháp định. Song song, cho phép các ngân hàng hoặc công ty fintech đủ điều kiện có thể phát hành Stablecoin nội địa dưới sự quản lý nghiêm ngặt.

CBDC có khả năng kết nối với hệ sinh thái Stablecoin quốc tế nhưng nên gắn liền với VND. Hướng tiếp cận hợp lý là dùng CBDC như công cụ quản lý còn Stablecoin làm động lực thúc đẩy thương mại và tài chính số.

Thực tế cho thấy, CBDC và Stablecoin không nhất thiết phải cạnh tranh nhau. Tùy thuộc vào cách dùng, hai loại hình này có thể vừa cạnh tranh vừa bổ sung, góp phần xây dựng kỷ nguyên mới của tài chính số. Đối với Việt Nam, sự dung hòa giữa CBDC và Stablecoin sẽ quyết định liệu Stablecoin trở thành “đồng minh” hay “đối thủ” trong quá trình phát triển hệ sinh thái tiền số quốc gia.